Friday, July 31, 2015

Secondhand Smoke and Sudden Infant Death Syndrome

မြန်မာနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေက အလွန်ကို အားနာတတ်ကြပါသတဲ့။

မှန်ကန်စွာ အလွန် အားနာသင့်တဲ့ အရာတစ်ခုက မိမိရဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့တွေကို ဖြစ်ပါတယ်။

ဆေးလိပ်ငွေ့တွေက သူတစ်ပါးရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေရုံသာမက လူစဉ်မမီခြင်း၊ သေဆုံးခြင်းတွေ အထိဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

ပိုပြောတာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဥပမာတွေ အများကြီးထဲက တစ်ခုက အခုလိုပါ။

တစ်နှစ်အောက်ကလေးတွေမှာ ဆေးလိပ်ငွေ့ကြောင့် ဘယ်လို ထိခိုက်နိုင်တယ်ဆိုတာကို အမေရိကန်နိုင်ငံ ရောဂါကာကွယ်ရေးနဲ့ ထိန်းချုပ်ရေးစင်တာများက အတိုချုပ်ဖော်ပြထားတာပါ။

တစ်နှစ်အောက်ကလေးငယ်တွေ ရုတ်တရက်သေဆုံးတဲ့ လက္ခဏာစု (Sudden Infant Death Syndrome)ဆိုတာ တစ်နှစ်အောက်ကလေးတွေ မမျှော်လင့်ဘဲ သေဆုံးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါက ကျန်းမာနေတဲ့ တစ်နှစ်အောက်ကလေး သေဆုံးမှုမှာ အဓိက အကြောင်းအရင်း ဖြစ်ပါတယ်။ တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့တွေက တစ်နှစ်အောက်ကလေးငယ် ရုတ်ရက်သေဆုံးတဲ့ လက္ခဏာစု ဖြစ်စေဖို့ အခွင့်အလမ်းပိုများစေပါတယ်။

- ကိုယ်ဝန်ရှိစဉ်မှာ မိခင်ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းက တစ်နှစ်အောက် ကလေးငယ် ရုတ်တရက်သေဆုံးခြင်း ဖြစ်ဖို့ အခွင့်အလမ်းပိုများစေပါတယ်။

- တစ်နှစ်အောက်ကလေးတွေ မွေးပြီးချိန်မှာ တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့တွေနဲ့ ထိတွေ့ရခြင်းက ရုတ်တရက်သေဆုံးခြင်း ဖြစ်ဖို့ အခွင့်အလမ်း ပိုမိုမြင့်မားစေပါတယ်။

- တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ထဲမှာ ရှိတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေက ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်ထဲ အသက်ရှူခြင်းကို ထိန်းချုပ်တဲ့ နေရာကို သွားရောက်အနှောက်အယှက်ပေးပုံရပါတယ်။

- တစ်နှစ်အောက်ကလေးငယ်တွေ ရုတ်တရက်သေဆုံးတဲ့ လက္ခဏာစုနဲ့ သေဆုံးသွားတဲ့ ကလေးငယ်တွေရဲ့ အဆုတ်ထဲမှာ နီကိုတင်းပမာဏတွေ များပြားနေတာတွေ့ရပြီး၊ တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့တွေနဲ့ ထိတွေ့ခံထားရကြောင်း အမှတ်အသားဖြစ်တဲ့ (နီကိုတင်းခန္ဓာကိုယ်ထဲ ဓာတ်ပြောင်းသွားရင်တွေ့ရတဲ့) ကိုတင်နင်းဓာတ်ပမာဏများပြားနေတာ တွေ့ရပါတယ်။

ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ

- ကိုယ်ဝန်ရှိစဉ်မှာ ဆေးလိပ်မသောက်ပါနဲ့

- အိမ်ထဲမှာ ဆေးလိပ်မသောက်ပါနဲ့၊ ကလေးနားမှာ ဆေးလိပ်မသောက်ပါနဲ့

- ကလေးကို နောက်ကျောပေါ်မှာ အိပ်စေတဲ့ အနေအထားနဲ့ သိပ်ပါ


ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြက အလြန္ကို အားနာတတ္ၾကပါသတဲ့။
မွန္ကန္စြာ အလြန္ အားနာသင့္တဲ့ အရာတစ္ခုက မိမိရဲ ႔ ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြကို ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြက သူတစ္ပါးရဲ ႔ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစရံုသာမက လူစဥ္မမီျခင္း၊ ေသဆံုးျခင္းေတြ အထိျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ပိုေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဥပမာေတြ အမ်ားၾကီးထဲက တစ္ခုက အခုလိုပါ။
တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြမွာ ေဆးလိပ္ေငြ႔ေၾကာင့္ ဘယ္လို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာဂါကာကြယ္ေရးနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးစင္တာမ်ားက အတိုခ်ဳပ္ေဖာ္ျပထားတာပါ။
တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ေတြ ရုတ္တရက္ေသဆံုးတဲ့ လကၡဏာစု (Sudden Infant Death Syndrome)ဆိုတာ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေသဆံုးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါက က်န္းမာေနတဲ့ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလး ေသဆံုးမႈမွာ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြက တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ ရုတ္ရက္ေသဆံုးတဲ့ လကၡဏာစု ျဖစ္ေစဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းပိုမ်ားေစပါတယ္။
- ကိုယ္၀န္ရွိစဥ္မွာ မိခင္ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းက တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ ရုတ္တရက္ေသဆံုးျခင္း ျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းပိုမ်ားေစပါတယ္။
- တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ ေမြးၿပီးခ်ိန္မွာ တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ရျခင္းက ရုတ္တရက္ေသဆံုးျခင္း ျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း ပိုမိုျမင့္မားေစပါတယ္။
- တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေငြ႔ထဲမွာ ရွိတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြက ကေလးရဲ ႔ ဦးေႏွာက္ထဲ အသက္ရွဴျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာကို သြားေရာက္အေႏွာက္အယွက္ေပးပံုရပါတယ္။
- တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ေတြ ရုတ္တရက္ေသဆံုးတဲ့ လကၡဏာစုနဲ႔ ေသဆံုးသြားတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ ႔ အဆုတ္ထဲမွာ နီကိုတင္းပမာဏေတြ မ်ားျပားေနတာေတြ႔ရၿပီး၊ တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ခံထားရေၾကာင္း အမွတ္အသားျဖစ္တဲ့ (နီကိုတင္းခႏၶာကိုယ္ထဲ ဓာတ္ေျပာင္းသြားရင္ေတြ႔ရတဲ့)ကိုတင္နင္းဓာတ္ပမာဏမ်ားျပားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ
- ကိုယ္၀န္ရွိစဥ္မွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔
- အိမ္ထဲမွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔၊ ကေလးနားမွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔
- ကေလးကို ေနာက္ေက်ာေပၚမွာ အိပ္ေစတဲ့ အေနအထားနဲ႔ သိပ္ပါ

Tuesday, July 14, 2015

The Three-Link Chain of Additction

 ဆေးလိပ်ကို စွဲလမ်းစေတဲ့ ကွင်းဆက်က သုံးမျိုး ရှိပါသတဲ့။ အဲဒါတွေကို သိပြီး အဲဒီကွင်းဆက်တွေကို ဖြတ်နိုင်မှ ဆေးလိပ်ဖြတ်လို့ အဆင်ပြေမှာပါ။

အဲဒါတွေက ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ လူမှုရေးပိုင်းဆိုင်ရာစွဲလမ်းမှုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစွဲလမ်းမှုကတော့ ရှေ့ကပို့စ်တစ်ခုမှာ ပြောခဲ့ဖူးသလိုပါပဲ။
ဆေးလိပ်မှာ နီကိုတင်းပါတယ်။ အဲဒီနီကိုတင်းက ဦးနှောက်ကို ဒိုပါမင်းဆိုတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းထုတ်ပေးစေတယ်။ ခဏတော့ သာယာကျေနပ်မှု ဖြစ်တယ်။ နီကိုတင်း မရှိတော့တာနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာက တောင့်တမှုတွေ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီမှာ ဆေးလိပ်ထပ်သောက်ချင်လာတယ်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာစွဲလမ်းမှုကတော့ ဆေးလိပ်က သောက်ရင်းနဲ့ နေ့စဉ်ဘဝမှာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုလို ဖြစ်လာတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေက တချို့အချိန်တွေ ရောက်လာတာနဲ့ မီးညှိမိတာမျိုး၊ တချို့ကိစ္စတွေကို လုပ်နေရင်းက ဆေးလိပ်သောက်တတ်တာမျိုး၊ တချို့ခံစားချက်တွေ ဝင်လာတာနဲ့ ဆေးလိပ်ကို ကိုင်မိတာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဆေးလိပ်က ဆေးလိပ်သောက်သူတွေအတွက် အားထားရာ မိတ်ဆွေလို ဖြစ်နေ ခံစားနေရတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။  ဆေးလိပ်ဖြတ်တဲ့အခါမှာ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေက အဲဒီအပြုအမူတွေကို ပုံစံအသစ်နဲ့ ပြန်လည်တည်ဆောက်ပြီး အဲဒီစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စွဲလမ်းမှုတွေကို ကျော်လွှားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

လူမှုရေးဆိုင်ရာစွဲလမ်းမှုကတော့ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေက ဆေးလိပ်သောက်ရင်းနဲ့ အချင်းချင်း မိတ်ဆွေဖြစ်တာ၊ အဖွဲ့ကျတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
မီးလေးတစ်တို့လောက်ဆိုတာနဲ့ စပြီး မိတ်ဆွေ၊ သူငယ်ချင်း ဖြစ်နိုင်ကြပါတယ်။
ဆေးလိပ်ဖြတ်မယ်ဆိုရင် အဲဒီလို ပုံစံတွေကို ပြန်ပြင်ရတာ၊ သင် အားလပ်ချိန်၊ နားနေချိန်တွေမှာ ဘယ်လို နေရာတွေမှာ အချိန်ဖြုန်းတတ်တယ်ဆိုတာတွေကို ပြန်သုံးသပ်ပြုပြင်တာတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်ပါမယ်။

အဲဒီကွင်းဆက်တွေက သင့်ရဲ့ ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်းကို နောက်ပြန်ဆွဲမနေစေပါနဲ့။
အဲဒါတွေကို ကျော်လွှားဖို့ ကြိုတင် အစီအစဉ်ရေးဆွဲခြင်းက သင် ထာဝရ ဆေးလိပ်ပြတ်သွားအောင် အကူအညီပေးနိုင်ပါတယ်တဲ့။


 ေဆးလိပ္ကို စြဲလမ္းေစတဲ့ ကြင္းဆက္က သံုးမ်ိဳး ရွိပါသတဲ့။ အဲဒါေတြကို သိၿပီး အဲဒီကြင္းဆက္ေတြကို ျဖတ္ႏိုင္မွ ေဆးလိပ္ျဖတ္လို႔ အဆင္ေျပမွာပါ။
အဲဒါေတြက ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ လူမႈေရးပိုင္းဆိုင္ရာစြဲလမ္းမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာစြဲလမ္းမႈကေတာ့ ေရွ႕ကပို႔စ္တစ္ခုမွာ ေျပာခဲ့ဖူးသလိုပါပဲ။
 ေဆးလိပ္မွာ နီကိုတင္းပါတယ္။ အဲဒီနီကိုတင္းက ဦးေႏွာက္ကို ဒိုပါမင္းဆိုတဲ့ ဓာတုပစၥည္းထုတ္ေပးေစတယ္။ ခဏေတာ့ သာယာေက်နပ္မႈ ျဖစ္တယ္။ နီကိုတင္း မရွိေတာ့တာနဲ႔ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာက ေတာင့္တမႈေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ ေဆးလိပ္ထပ္ေသာက္ခ်င္လာတယ္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာစြဲလမ္းမႈကေတာ့ ေဆးလိပ္က ေသာက္ရင္းနဲ႔ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလို ျဖစ္လာတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြက တခ်ိဳ႕အခ်ိန္ေတြ ေရာက္လာတာနဲ႔ မီးညွိမိတာမ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို လုပ္ေနရင္းက ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္တာမ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕ခံစားခ်က္ေတြ ၀င္လာတာနဲ႔ ေဆးလိပ္ကို ကိုင္မိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
 ေဆးလိပ္က ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြအတြက္ အားထားရာ မိတ္ေဆြလို ျဖစ္ေန ခံစားေနရတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
 ေဆးလိပ္ျဖတ္တဲ့အခါမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြက အဲဒီအျပဳအမူေတြကို ပံုစံအသစ္နဲ႔ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီး အဲဒီစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စြဲလမ္းမႈေတြကို ေက်ာ္လႊားဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။

လူမႈေရးဆိုင္ရာစြဲလမ္းမႈကေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြက ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္းနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း မိတ္ေဆြျဖစ္တာ၊ အဖြဲ႔က်တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
မီးေလးတစ္တို႔ေလာက္ဆိုတာနဲ႔ စၿပီး မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္း ျဖစ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။
 ေဆးလိပ္ျဖတ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီလို ပံုစံေတြကို ျပန္ျပင္ရတာ၊ သင္ အားလပ္ခ်ိန္၊ နားေနခ်ိန္ေတြမွာ ဘယ္လို ေနရာေတြမွာ အခ်ိန္ျဖဳန္းတတ္တယ္ဆုိတာေတြကို ျပန္သုံးသပ္ျပဳျပင္တာေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါမယ္။

အဲဒီကြင္းဆက္ေတြက သင့္ရဲ ႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းကို ေနာက္ျပန္ဆြဲမေနေစပါနဲ႔။
အဲဒါေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔ ၾကိဳတင္ အစီအစဥ္ေရးဆြဲျခင္းက သင္ ထာ၀ရ ေဆးလိပ္ျပတ္သြားေအာင္ အကူအညီေပးႏိုင္ပါတယ္တဲ့။

https://www.quitterscircle.com/story/the-three-link-chain-of-addiction-physical-mental-and-social

Wednesday, July 1, 2015

How Nictoine Works in Brain

 ဆေးလိပ်သောက်ချိန်မှာ ဦးနှောက်ထဲက အပြောင်းအလဲကို ပြထားတဲ့ ဗွီဒီယို link ဖြစ်ပါတယ်။

ဗွီဒီယိုမှာပါတဲ့ အင်္ဂလိပ်စာသားတွေက အခုလို ဆိုထားပါတယ်။

သင် ဆေးလိပ်သောက်တဲ့ အချိန်မှာ နီကိုတင်းက ဆေးလိပ်ကနေ ဦးနှောက်ထဲကို စက္ကန့် ၁၀-၂၀ အတွင်း ရောက်သွားပါတယ်။
အဝါရောင်အစက်နဲ့ နေရာတွေက နီကိုတင်းကို ပြထားတာပါ။
နီကိုတင်းက ဦးနှောက်ထဲက နီကိုတင်းကို လက်ခံတဲ့ အရာ (receptor)ကို သွားပြီး တွယ်ပါတယ်။
အဲဒီဖြစ်ရပ်က ဦးနှောက်ကို ဒိုပါမင်းလို့ ခေါ်တဲ့ ဓာတုပစ္စည်းထုတ်ပေးအောင် အချက်ပေးပါတယ်။
ဒိုပါမင်းက သာယာကျေနပ်တဲ့ ခံစားမှုကို ပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါက ကြာကြာမခံပါဘူး။
အဲဒီအချိန်မှာ သင်က ဆေးလိပ် နောက်တစ်လိပ်ကို သောက်ချင်လာပါတယ်။
စိမ်းပြာရောင်နေရာတွေက ဒိုပါမင်းကို ပြထားတာပါ။

 ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်ိန္မွာ ဦးေႏွာက္ထဲက အေျပာင္းအလဲကို ျပထားတဲ့ ဗီြဒီယို link ျဖစ္ပါတယ္။
ဗြီဒီယိုမွာပါတဲ့ အဂၤလိပ္စာသားေတြက အခုလို ဆိုထားပါတယ္။
သင္ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ နီကိုတင္းက ေဆးလိပ္ကေန ဦးေႏွာက္ထဲကို စကၠန္႔ ၁၀-၂၀ အတြင္း ေရာက္သြားပါတယ္။
အ၀ါေရာင္အစက္နဲ႔ ေနရာေတြက နီကိုတင္းကို ျပထားတာပါ။
နီကိုတင္းက ဦးေႏွာက္ထဲက နီကိုတင္းကို လက္ခံတဲ့ အရာ (receptor)ကို သြားၿပီး တြယ္ပါတယ္။
အဲဒီျဖစ္ရပ္က ဦးေႏွာက္ကို ဒိုပါမင္းလို႔ ေခၚတဲ့ ဓာတုပစၥည္းထုတ္ေပးေအာင္ အခ်က္ေပးပါတယ္။
ဒိုပါမင္းက သာယာေက်နပ္တဲ့ ခံစားမႈကို ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါက ၾကာၾကာမခံပါဘူး။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ သင္က ေဆးလိပ္ ေနာက္တစ္လိပ္ကို ေသာက္ခ်င္လာပါတယ္။
စိမ္းျပာေရာင္ေနရာေတြက ဒိုပါမင္းကို ျပထားတာပါ။

https://www.quitterscircle.com/sites/default/files/nicotineMovie.mp4

Emotional Testimony of Oral Cancer Caused Due to Secondhand Smoke Exposure

အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ကော်လိုရာဒိုပြည်နယ်၊ ကော်လိုရာဒိုစပရင်းမြို့က ရဲမှူးက တဆင့်ခံ ဆေးလိပ်ငွေ့နဲ့ ပတ်သက်လို့ ကိုယ်တွေ့ဖြစ်ရပ်ကို ပြန်ပြောပြခြင်းပါ။

သူ့မိဘတွေကရော၊ အဖိုးအဖွားတွေကပါ ဆေးလိပ်ကို တစ်လိပ်ပြီးတစ်လိပ် ဆက်သောက်သူတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။
သူ ငယ်စဉ်က ဆေးလိပ်ငွေ့တွေ ကြားထဲမှာ နေထိုင်ကြီးပြင်းခဲ့ရတာပါ။
သူ့ညီမ/အစ်မက အသက်၃၄နှစ်အရွယ်မှာ ပြင်းထန်တဲ့ ရင်ကြပ်ရောဂါနဲ့ ကွယ်လွန်ခဲ့ရပါတယ်။
သူမက ဆေးလိပ်သောက်သူ တစ်ယောက် မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။

သူ ကိုယ်တိုင်လည်း နှုတ်ခမ်းကင်ဆာ ဖြစ်ခဲ့လို့ ၁၉၉၉မှာ တစ်ကြိမ်၊ ၂၀၁၀မှာ တစ်ကြိမ် ခွဲစိတ်ခဲ့ရပါတယ်။ သူ့နှုတ်ခမ်းက ပလတ်စတစ်ဆာဂျင်တွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်သာ အစားထိုးနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က ဆေးလိပ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အသိပညာတွေ နည်းခဲ့ကြလို့ အဲဒီလိုတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။

ဆေးလိပ်အန္တရာယ်တွေကို သေချာစွာ စတင်သိရှိလာခဲ့တာ နှစ်  ၅၀ကျော်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။
အခုအချိန် အသိပညာတွေကို စတင် လက်လှမ်းမီလာတဲ့ အချိန်မှာ တည့်တည့် မကြည့်ဘဲ ဆက်လက်ငြင်းပယ်နေဆဲ ရှိကြအုံးမှာလား။

ကိုယ်အချစ်ဆုံးသူတွေကို ရောဂါနဲ့ သေဆုံးခြင်းတွေ မျှ‌‌ဝေ အမွေပေးခဲ့ကြမှာလား။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္၊ ေကာ္လိုရာဒိုစပရင္းျမိဳ႕က ရဲမွဴးက တဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႔နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကိုယ္ေတြ႔ျဖစ္ရပ္ကို ျပန္ေျပာျပျခင္းပါ။

သူ႔မိဘေတြကေရာ၊ အဖိုးအဖြားေတြကပါ ေဆးလိပ္ကို တစ္လိပ္ၿပီးတစ္လိပ္ ဆက္ေသာက္သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
သူ ငယ္စဥ္က ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြ ၾကားထဲမွာ ေနထိုင္ၾကီးျပင္းခဲ့ရတာပါ။
သူ႔ညီမ/အစ္မက အသက္၃၄ႏွစ္အရြယ္မွာ ျပင္းထန္တဲ့ ရင္ၾကပ္ေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္ခဲ့ရပါတယ္။
သူမက ေဆးလိပ္ေသာက္သူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။

သူ ကိုယ္တိုင္လဲ ႏႈတ္ခမ္းကင္ဆာ ျဖစ္ခဲ့လို႔ ၁၉၉၉မွာ တစ္ၾကိမ္၊ ၂၀၁၀မွာ တစ္ၾကိမ္ ခြဲစိတ္ခဲ့ရပါတယ္။ သူ႔ႏႈတ္ခမ္းက ပလတ္စတစ္ဆာဂ်င္ေတြရဲ ႔ ေက်းဇူးေၾကာင့္သာ အစားထိုးႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ေဆးလိပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေတြ နည္းခဲ့ၾကလို႔ အဲဒီလိုေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။
 ေဆးလိပ္အႏၱရာယ္ေတြကို ေသခ်ာစြာ စတင္သိရွိလာခဲ့တာ ႏွစ္  ၅၀ေက်ာ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။

အခုအခ်ိန္ အသိပညာေတြကို စတင္ လက္လွမ္းမီလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ တည့္တည့္ မၾကည့္ဘဲ ဆက္လက္ျငင္းပယ္ေနဆဲ ရွိၾကအံုးမွာလား။
ကိုယ္အခ်စ္ဆံုးသူေတြကို ေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးျခင္းေတြ မွ်ေ၀ အေမြေပးခဲ့ၾကမွာလား။