တစ္ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈ အေရအတြက္က ေလွ်ာ့ခ်လို႔ မရႏိုင္တဲ့ ျပႆနာ ကိစၥရပ္တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။
လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရရင္ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး မသံုးစြဲရလုိ႔ ေသဆံုးသူ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့ ထိခိုက္သြားသူေတြ မရွိပါဘူး။
သံုးစြဲလို႔သာ ထိခိုက္ ေသဆံုးၾကတာပါ။
ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေတြကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြထဲက ထိေရာက္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုက ေဆးလိပ္ဗူးခြံေတြမွာ ျမင္သာထင္ရွားတဲ့ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ခံ ေျပာဆိုထားပါတယ္။
ဒါက ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (the WHO Framework on Convention Control) ရဲ႕ အပုိဒ္ ၁၁နဲ႔ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ေျပာထားတာက ေဆးလိပ္ဗူးခြံ/ ေဆးလိပ္ထုပ္ရဲ႕ အဓိက ျမင္သာတဲ့ေနရာမွာ ေဆးလိပ္ဗူးခြံ/ ေဆးလိပ္ထုပ္ရဲ႕ ပမာဏ ၃၀% ထက္ မေလ်ာ့နည္းဘဲ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ ေဖာ္ျပေပးထားရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အပိုဒ္(၁၁) က အပိုဒ္ (၄.၁)မွာ ပါ၀င္တဲ့ "လူတိုင္း လူတိုင္းကို ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ရရွိလာႏိုင္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ၊ စြဲလမ္းေစတတ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ၊ ေသေစႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အသိေပးသင့္တယ္" ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုလဲ ပံ့ပိုးကူညီေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ေမကာႏိုင္ငံမွာ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ေတြကို ေဆးလိပ္ဗူးခြံရဲ႕ ပမာဏ ၇၅%အထိ ေဖာ္ျပဖုိ႔ ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီထဲက စာသားတစ္ခုက "သင့္ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြက သင့္ကေလးကို ေသေစႏိုင္ပါတယ္"တဲ့။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဆးလိပ္စြဲေနတဲ့ မိခင္ ဖခင္ေတြ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္မယ့္ မိခင္ ဖခင္ေတြေရာ ဒါေတြကို သိၾကရဲ႕လား မသိပါဘူး။
သိၾကရင္ေတာင္ မေသာက္ရ မေနႏိုင္ေအာင္ စြဲတဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္ေနသူေတြက ေဆးလိပ္ကို ျမင္စဥ္မွာ ေမ့သြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါကို ရုပ္ပံုပါတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီး ကူညီႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။
ရုပ္ပံုပါတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြအေၾကာင္း ပိုမို သိရွိခ်င္ရင္ http://www.smoke-free.ca/warnings/ မွာ ဖတ္ၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။
လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရရင္ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး မသံုးစြဲရလုိ႔ ေသဆံုးသူ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့ ထိခိုက္သြားသူေတြ မရွိပါဘူး။
သံုးစြဲလို႔သာ ထိခိုက္ ေသဆံုးၾကတာပါ။
ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေတြကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြထဲက ထိေရာက္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုက ေဆးလိပ္ဗူးခြံေတြမွာ ျမင္သာထင္ရွားတဲ့ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ခံ ေျပာဆိုထားပါတယ္။
ဒါက ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (the WHO Framework on Convention Control) ရဲ႕ အပုိဒ္ ၁၁နဲ႔ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ေျပာထားတာက ေဆးလိပ္ဗူးခြံ/ ေဆးလိပ္ထုပ္ရဲ႕ အဓိက ျမင္သာတဲ့ေနရာမွာ ေဆးလိပ္ဗူးခြံ/ ေဆးလိပ္ထုပ္ရဲ႕ ပမာဏ ၃၀% ထက္ မေလ်ာ့နည္းဘဲ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ ေဖာ္ျပေပးထားရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အပိုဒ္(၁၁) က အပိုဒ္ (၄.၁)မွာ ပါ၀င္တဲ့ "လူတိုင္း လူတိုင္းကို ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ရရွိလာႏိုင္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ၊ စြဲလမ္းေစတတ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ၊ ေသေစႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အသိေပးသင့္တယ္" ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုလဲ ပံ့ပိုးကူညီေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ေမကာႏိုင္ငံမွာ ရုပ္ပံုနဲ႔ သတိေပးခ်က္ေတြကို ေဆးလိပ္ဗူးခြံရဲ႕ ပမာဏ ၇၅%အထိ ေဖာ္ျပဖုိ႔ ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီထဲက စာသားတစ္ခုက "သင့္ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြက သင့္ကေလးကို ေသေစႏိုင္ပါတယ္"တဲ့။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဆးလိပ္စြဲေနတဲ့ မိခင္ ဖခင္ေတြ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္မယ့္ မိခင္ ဖခင္ေတြေရာ ဒါေတြကို သိၾကရဲ႕လား မသိပါဘူး။
သိၾကရင္ေတာင္ မေသာက္ရ မေနႏိုင္ေအာင္ စြဲတဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္ေနသူေတြက ေဆးလိပ္ကို ျမင္စဥ္မွာ ေမ့သြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါကို ရုပ္ပံုပါတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီး ကူညီႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။
ရုပ္ပံုပါတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြအေၾကာင္း ပိုမို သိရွိခ်င္ရင္ http://www.smoke-free.ca/warnings/ မွာ ဖတ္ၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။
